Pomysł na pierwszą w Polsce produkcję o pańszczyźnie powstał po wielu debatach i rozmowach prowadzonych przez członków Stowarzyszenia Folkowisko. Wynikało z nich, że Polacy niewiele wiedzą o systemie pracy niewolniczej, w którym funkcjonowali ich przodkowie, i bardzo rzadko zdają sobie sprawę z dzisiejszych konsekwencji jego istnienia.  Brakuje źródeł historycznych i osób pamiętających wydarzenia sprzed półtora wieku. – Nie mając możliwości dotarcia do bezpośrednich świadków, postanowiliśmy podążyć tropem ich potomków – mówi Piotr Brożek.

W filmie spotykają się Magdalena i Franciszek. Oboje mają świadomość swojego pochodzenia, ale każde z nich inaczej je postrzega. Franciszek twierdzi, że pochodzenie nie ma znaczenia i każdy jest kowalem własnego losu, z kolei Magdalena jest zdania, że determinuje ono naszą przyszłość. Śledząc ich rozmowy między sobą i z mieszkańcami wsi Gorajec i Chorążanka szukamy odpowiedzi na pytanie, czy podział na chłopów i panów nadal istnieje. Czy bohaterowie, potomkini ciemiężonych mieszkańców wsi i potomek arystokratycznych elit, nawiążą nić porozumienia? Czy pojednanie między nimi jest możliwe? – Staramy się nie dawać odpowiedzi i nie pokazywać tylko jednej interpretacji. Każdy powinien się zastanowić nad własną tożsamością – wyjaśnia Magdalena Bartecka.

Przedpremierowy pokaz filmu odbył się w niedzielę 7 grudnia w Chutorze Gorajec. – Prapremiera będzie w Gorajcu, bo wieś jest dla nas najważniejsza, ale chcemy dotrzeć też do mieszkańców miast. „Niepamięć” pokażemy w Warszawie i Krakowie, a później w innych, dużych i małych miejscowościach – zapowiada Magdalena Bartecka, producentka i jedna z bohaterek dokumentu. Po projekcji twórcy i bohaterowie produkcji razem z mieszkańcami wsi dyskutowali o pańszczyźnie i jej wpływie na dzisiejsze podziały społeczne.

Dokument wyreżyserował Piotr Brożek, absolwent Gdyńskiej Szkoły Filmowej i Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i zdobywca głównej nagrody w konkursie Stowarzyszenia Homo Faber za film „2ndExit”. Jako asystent reżysera pracował przy filmach „Miłość” Sławomira Fabickiego (2012) i „Bogowie” (2014) Łukasza Palkowskiego.

Premiera: 28 stycznia o godz. 19 w kinie Elektor (Mazowiecki Instytut Kultury, ul. Elektoralna 12, Warszawa)

STOWARZYSZENIE FOLKOWISKO

Stowarzyszenie Folkowisko prężnie działa od końca 2012 roku. Od początku proponujemy świeże spojrzenie na temat wsi i promujemy nowoczesny patriotyzm. Staramy się na nowo badać i pokazywać historię Polski, w tym system pańszczyźniany.

Podczas zeszłorocznej kampanii społecznej „Jestem ze wsi!” przypominaliśmy, że przytłaczająca większość współczesnych Polaków pochodzi od dawnych chłopów i przekonywaliśmy, że wiejskiego pochodzenia nie trzeba się wstydzić. W tym roku, w ramach akcji „Kultura jest Babą” pokazywaliśmy bogactwo kultury ludowej związanej z kobietami, walczyliśmy z napiętnowaniem i stereotypami. Zorganizowaliśmy wiele imprez i debat, w tym dwukrotnie „Dzień wolności”, którego uczestnicy świętowali rocznicę zniesienia pańszczyzny. Jesteśmy także organizatorem Festiwalu Kultury Pogranicza „Folkowisko”.